Friday, October 10, 2008

Тог тасарч сервер унтарнаа гэж.


Өнөөдөр сервер маань бас л тог тасарч 10 минут унтраалттай байлаа. Түрүүгийн баасан гарагт бас унтарч байсан санагдана. Серверийг буюу системээ тогтвортой ажиллуулах хүндэт үүргийг хүлээн авсан хүний хувьд энэ хариуцлагыг хүлээх ёстой байлаа. Уг нь UPS холбочихвол сервер маань арай л тогтвортой ажиллах бололтой. Гэхдээ нөөц хязгаарлагдмал байдаг учраас UPS худалдан авах боломжгүйн дээр хажууд нь байгаа бусад серверүүдийг битүү холбосон UPS-т бас холбож болохгүй юм. Тог гэдэг юм нь байхгүй бол миний сураад байгаа мэргэшил маань хэрэггүй эд болж таарч байна дөө. Сайн бодоод байвал арга олддог доо уг нь гэхдээ энэ удаа ч уг асуудлыг шийдэх аргыг ч олж чадахгүй юм байнаа.
За яахав тог унтрах асуудлыг шийдэж чададгүй юм байж. Гэхдээ сервер маань унтраад, тог ирэхээр буцаад асдаг бол бас болж байхсан. Гэтэл асахдаа csci hard disc-үүдээ шалгасны дараа нь заавал "F1" даруулж байж асах юм. Тэрийг шийдэхгүй бол тог унтраад ирсний дараа би гэдэг хүн заавал биеээрээ очиж асаах ажилтай. Энэ асуудлыг бас л шийдэх аргаа олдоггүй дээ. Сервер маань "Зураг 3.1"-т үзүүлсэн Compaq ProLiant 3000 Pentium II сервер бөгөөд setup байхгүй болохоор boot-ийн дарааллыг өөрчлөх боломжгүй. Энэ асуудлыг одоохондоо ostrich-ийн арга (тэмээн хяруул элсэнд толгойгоо хийдэг)-аар л шийдэж явна даа.

Wednesday, October 8, 2008

Нууц үгээ сонгоно гэж нэг асуудал байнаа.

Хаа ч явсан шинэ хэрэглэгчийн эрх үүсгэх шаардлага гарч ирнэ тэгээд нууц үг бөглөх хэсэг дээр нь ирээд гацана даа. Нэг бодлын тэр хэсгийг нь бөглөх амархан ч юм шиг. Өөрийнхөө хочыг, утасны дугаараа, 12345... гэсэн тоо, password гэсэн үг гээд л ерөн л тухайн үед санаанд орсон үгээ оруулчихаж болох л юм. Гэхдээ магадгүй тэр үед санаанд орж ирж байсан үг одоо санагдахгүй байна эсвэл хөндлөнгийн хэн нэгэн хальт хараад л цээжлээд авчихана. Тэгээд л баларч байгаа юм даа.

Миний бодлоор нууц үгийн сонголтон дээр жаахан цаг зараад хүчтэй нууц үгтэй болсон нь зүгээр юм шиг санагдлаа.

Нууц үгийн шаардлага:

* Цээжлэхэд төвөгтэй байх
* Нууц үгээ оруулахад хялбар байх

Цээжлэхэд төвөгтэй байх гэдгийн хувьд бол мэдээж аль болох урт байх хэрэгтэй бөгөөд үсэг тоо холилдсон байвал цээжлэхэд төвөгтэй нэг хараад нүдэнд тогтохгүй болж шалгаж үзэх тэмдэгтийн тоо олон болно. Мөн түүнээс гадна нууц үгэнд ямар нэгэн утга санаатай үг оруулах гэж байгаа бол танигдахгүй хэлбэрт хөрвүүлбэл зүгээр юм. Жишээ болгож "үзүүрт" гэсэн үг болон 2008 гэсэн тоог ашиглан нэг нууц үг үүсгэж үзье. Эхлээд "үзүүрт" гэдэг үгээ танигдахгүй хэлбэрт оруулъя. Keyboard дээр крил үсэг болон латин үсгийн байрлал нь дараах байдлаар харгалздаг.




Q W E R T Y U I O P A S D F G H J K L Z X C V B N M
Ф Ц У Ж Э Н Г Ш Ү З Й Ы Б Ө А Х Р О Л Я Ч Ё С М И Т


Тэгэхээр энэ харгалзсан байдлыг ашиглавал "ҮЗҮҮРТ" гэдэг үгэнд харгалзах латин үсгийн цуглуулга нь "OPOOJM" болж байна. Одоо "2008" тоог танигдахгүй хэлбэрт хөрвүүлье. "2008" тоог урвуугаар нь бичвэл "8002" болж байна. Ингээд эцэст нь "OPOOJM" болон "8002"-ийн тэмдэгтүүдийг эхлээд үсэг дараа нь тоо гэх мэтээр дараалал үүсгэвэл "O8P0O0O0J2M" болж байна. Ингээд хүчтэй нууц үгтэй боллоо. Мартсан үедээ "2008 үзүүрт" гээд л санахад хангалттай. Энэ хоёрыгоо мартах гээд байвал нэг юман дээр тэмдэглээд авчихаж болно нууц үг чинь гэдгийг хүмүүс мэдэхгүй юм чинь. Энэ нууц үгээ олон дахин ашиглаад ирэхээр хурдан хийдэг болчихоно.

Нууц үгээ оруулахад хялбар байх гэдгийн хувьд бол би хувьдаа хамаг юмаа laptop комьютер (notebook) ашиглан хийдэг болохоор энд тэнд суух газар олдохгүй явж байхад компьютераа ашиглах шаардлага гарч ирдэг. Ийм үед зөвхөн нэг гараараа хийдэг нууц үг байвал зүгээр байдаг. Өөрөөр хэлбэл арван хуруугаар шивэх байрлалын зөвхөн баруун эсвэл зүүн гарт харъялагдах тэмдэгтүүдээс сонговол laptop-оо нэг гараараа бариад нөгөө гараараа нууц үгээ хийнэ. "O8P0O0O0J2M" гэсэн нууц үгийн маань "2" гэсэн тэмдэгтээс нь бусад нь баруун гарт харъялагдахаар тэмдэгтүүд сонгогдсон байгааг та эрх биш ажигласан байх.

Monday, October 6, 2008

Анхны бичлэг.

Би гэдэг хүн шинэ зүйл мэдэх тусам мэдэж амжаагүй зүйл ямар их байгааг ухаардаг сан. Хэдийгээр би мэдлэг чадвар хомс ч гэсэн багахан мэдсэн зүйлээ ойлгомжтой тайлбарах чадвараа хөгжүүлэх үүднээс ямар нэг юман дээр бичиж байхаар шийдлээ.